İş yaşamında kendi işini kurmak herhangi bir firmada özellikle beyaz yakalı olarak çalışacak olan insanların işe girmek için belli başlı bazı aşamalardan geçmesi gerekir. Bunlardan bir tanesi de dünyanın neresinde olursa olsun mülakat aşamasıdır. Genel olarak bakıldığında işe giriş aşamasında kişiler özgeçmişlerini yolladıktan sonra özgeçmişi işe uygun görülen insanlar mülakata ya da bir diğer ifade ediş biçimi ile yüzyüze görüşmeye çağrılır ve burada işe başvuran kişilerin karşısına doğal olarak , iş görüşmesi soruları çıkar.
Özellikle yönetici pozisyonu için ve alanında ilerleme potansiyeli yüksek olan pozisyonlarda başvuru yapan kişilere büyük ölçekli firmaların mülakatta sorulan sorular başlığı altında en çok sorulan sorulardan bir tanesi yazının ana başlığı olan liderlik stilin nedir sorusudur.
Bu Soru İle Ne Öğrenilmek İsteniyor?
Birçok firma özellikle Koç, Sabancı gibi oldukça büyük ve kurumsal firmaların insan kaynakları tarafından mülakatın bir yerinde hazırlıksız olarak ve beklenmedik bir anda sorulur. Bu soru aslında son derece kritik bir sorudur. Burada amaç elbette kişinin kurumda işe başladığı zaman nasıl bir liderlik yapacağını net bir biçimde öğrenmektir.
Bu noktada şunu özellikle ifade etmek gerekir ki yöneticilik ile liderlik çok farklı kavramlardır. Kişinin iyi bir yönetici olması aynı zamanda iyi bir lider olacağı anlamına gelmez. Liderlik kendi içinde başka özellikler barındıran bir alandır. Kişinin aldığı eğitim, donanımı, deneyimi kadar yaşama bakışı, kendi yetenekleri, olaylara bakış açısı da öğrenilmek istenir.
Yine Koç ve Sabancı şirketleri üzerinden gidildiğinde bu şirketlerde çalışanların da çok iyi bildiği üzere her iki firmanın da kendince kurumsal bir yapısı, vizyonu vardır. Liderlik stilin nedir sorusunun yanıtı aslında ilgili pozisyona alınacak olan kişinin kendi kurumsal yapılarına uygun olup olmadığı ve firmalarını en doğru şekilde temsil edip edemeyeceğidir.
Cevaplarken Nelere Dikkat Edilmeli?
İnsan kaynakları tarafından iş görüşmesi sırasında kişilerin karşısına böyle bir soru çıktığında dikkat etmeleri gereken başlıca hususlar şunlardır:
- Burada en önemli olan olgu duruştur. Kişi mülakat sırasında sadece bu soruda değil diğer tüm sorularda da kendinden emin bir duruş sergilemelidir. İnsan kaynakları birimi kişinin lider olabileceğine duruşu ile tavrı ile emin olmalıdır.
- Sorulan soruya net ve kesin bir cevap verilmelidir. Kafalarda herhangi bir soru işareti kalmamalıdır.
- Kişinin beden dili de son derece önemlidir. Soru yanıtlanırken soruyu soran kişinin gözlerine bakarak olumlu bir yüz ifadesi ile yanıt verilmelidir.
- Kullanılan ses tonu ve mimiklere de dikkat edilmelidir.
Sık Yapılan Hatalar
Gerek liderlik stilin nedir gerek ise diğer mülakat soruları ve cevapları noktasında kişilerin en sıklıkla yaptığı hatalar şunlardır:
- Unutulmamalıdır ki hangi firma olursa olsun insan kaynakları birimi tam anlamı ile profesyonel bir birimdir. En ufak detaya kadar bakarak karar verirler. O yüzden süreçte hiçbir adım hiçbir nedenden ötürü hafife alınmamalıdır.
- Kişi kendisini olduğundan daha farklı bir kişi gibi göstermeye çalışmamalıdır. Bu hemen anlaşılabilir bir durumdur. Sizin verdiğiniz bilgiler dışında insan kaynakları birimi sizi mülakata çağırırken sizin hakkınızda başka kaynaklardan mutlaka araştırma yapmıştır.
- Mülakata nasıl hazırlanılır noktasında firmaya araştırma yapılmadan gidilmesi en sık yapılan hatalar arasındadır.
- Liderlik gibi bir düşüncesi olmayanlar da kimi zaman bu tür işlere başvuru yapmaktadır ama herkesin lider olması gerekmediği de göz ardı edilmemelidir.
- Siz iyi bir lider olabilirsiniz ama firmanın aradığı liderlik stili sizde olmayabilir. Bu noktada sınırları kimi zaman çok zorlamak da sık yapılan hatalar arasındadır.
İdeal Cevap Nasıl Olmalı?
Tüm dünyada liderlik stili konusunda aşağıda da ifade edildiği gibi farklı liderlik stilleri vardır. Burada verilecek olan ideal cevabın iki temel unsuru vardır. Bunlar şunlardır:
- Kurumun Yapısına Uygun Olan Yanıt: Burada kast edilmeye çalışılan olgu firmanın aradığı liderlik stiline uygun olunmasıdır.
- Kişinin Kendi Liderlik Stilini Net Bir Biçimde İfade Etmesi: Eğer kişi çok iyi bir lider olduğunu düşünüyor ise o zaman kendi liderlik stilini örnekler ile doğru bir biçimde ifade etmeli ve karşısında olan profesyonelleri ikna etmelidir.
İdeal Cevap Örnekleri Nelerdir?
Dünyada çok farklı liderlik stilleri var ve bunlardan başlıcaları şunlardır:
Durumsal Liderlik Stili
Ken Blanchard tarafından dünyada öngörülen bu stil performans planlama, performans değerlendirme ve günlük koçluk gibi üç aşamalı bir liderlik stilidir.
Orta ölçekli ve gelişme açık firmalar için en ideal cevap örneğidir. Bizim toplumumuzda en ideal liderlik stillerinin başında gelir.
Levin Liderlik Stili
1930 döneminde dünyaca ünlü psikolog Kurt Levin tarafından ortaya atılan bu stil dünyanın birçok yerinde liderlerin en çok kullandığı yöntemler arasındadır. Üç farklı stili vardır.
- Bırakınız Yapsınlar stili ki burada birçok şey çalışanlara bırakılır. Ülkemiz açısından çok da ideal bir yöntem değildir.
- Demokratik Lider: En ideal cevaplardan bir tanesidir. Bünyesinde çalışan kişilerin yaratıcılığı desteklenir.Katılımcı bir liderlik stilidir. Sadece hızlı karar alma noktasında dönem dönem sorunlar yaşanabilir.
- Otokratik Liderlik : Kesinlikle doğru bir yanıt değildir. Hiçbir biçimde bu yanıt verilememelidir.
Ekip Liderlik Stili
Yönetsel Izgara Yaklaşımı olarak da adlandırılan bu yöntem en ideal olan yanıtlardan bir tanesidir. Hem üretime, hem çalışana eşit yaklaşımlar sergileyen kişileri robot gibi görmeyen mavi yakalılara hak ettiği değeri verirken aynı zamanda diğer birimleri de aksatmayan multidisipliner liderlik anlayışı olan bir yaklaşım olarak en ideal cevap örneğidir. Çok da iyi bir performans gerektirir.
